Ένα συμβολαιογραφικό έγγραφο, το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, θα μπορεί προσεχώς να υποκαταστήσει τον γάμο, διασφαλίζοντας στα δύο μέρη τα οφέλη που απορρέουν από αυτόν, χωρίς να απεμπολείται η αίσθηση ελευθερίας.
Με σχέδιο νόμου που προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο σύντομα θα γίνει νόμος του κράτους, τα ετερόφυλα ζευγάρια που συμβιώνουν χωρίς γάμο θα μπορούν να επισημοποιούν τη σχέση τους με μια έγγραφη συμφωνία, η οποία θα κατατίθεται στο ληξιαρχείο. Η πράξη αυτή θα τους καθιστά ουσιαστικά συζύγους, με όλα σχεδόν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, αλλά με μια σημαντική διαφορά. Θα έχουν τη δυνατότητα να χωρίσουν αποφεύγοντας τη διαδικασία του διαζυγίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης θα λύνεται αυτοδικαίως, αν ο ένας από τους δύο παντρευτεί με τρίτο πρόσωπο ή αν το ένα μέρος δηλώσει με συμβολαιογραφική πράξη την επιθυμία του να ακυρωθεί, με την προϋπόθεση ότι η δήλωση θα κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή και στο άλλο μέρος. Εξομοίωση δικαιωμάτων. Κατά τα άλλα, ό,τι ισχύει για τους συζύγους σε θέματα παιδιών και γονικής μέριμνας ή υιοθεσίας, όπως και σε ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά ή σε ζητήματα δημοσιοϋπαλληλικού δικαίου, θα ισχύει και στην περίπτωση της σύναψης συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης. Η νέα νομοθετική ρύθμιση στηρίζεται σε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με την οποία έχει υπαχθεί η εξώγαμη συμβίωση στο πεδίο της διάταξης (άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) που προστατεύει την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή. Με βάση αυτήν την απόφαση, η οποία ωστόσο δεν υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να την υιοθετήσουν, πολλές χώρες έχουν ρυθμίσει νομοθετικά το ζήτημα, ακόμη και για περιπτώσεις ομόφυλων ζευγαριών. Στην Ελλάδα, το πρώτο βήμα αφορά τα ετερόφυλα ζευγάρια, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει σκέψη και για τη νομοθετική αναγνώριση μελλοντικά της συμβίωσης ομόφυλων προσώπων. Για τη σύναψη συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης ισχύουν τα κωλύματα που εμποδίζουν και τον γάμο, όπως η εξ αίματος συγγένεια και η εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, καθώς και η ύπαρξη γάμου ή αντίστοιχου συμφώνου με άλλα πρόσωπα. Τα κληρονομικά. Σε σύγκριση με τα κληρονομικά δικαιώματα που απορρέουν από τον γάμο, υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις, ενώ οι περιουσιακές σχέσεις, κυρίως όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία που θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια του συμφώνου, ρυθμίζονται εγγράφως στο συμβολαιογραφικό έγγραφο που θα καταρτιστεί για την κατοχύρωση της ελεύθερης συμβίωσης. Αν αυτό δεν συμφωνηθεί εκ των προτέρων, σε περίπτωση λύσης του συμφώνου το κάθε μέρος μπορεί να αξιώσει από το άλλο ό,τι αποκτήθηκε με τη δική του συμβολή εφόσον το αποδείξει και όχι κατά τεκμήριο, όπως συμβαίνει στον γάμο. Σε περίπτωση θανάτου του ενός και την αυτοδίκαιη λύση του συμφώνου, ο επιζών έχει κληρονομικό δικαίωμα εξ αδιαθέτου και νόμιμης μοίρας. Το εξ αδιαθέτου ποσοστό του ανέρχεται στο ένα έκτο αν ο αποθανών έχει παιδιά, στο ένα τρίτο αν υπάρχουν άλλοι συγγενείς κληρονόμοι και, στην περίπτωση που δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς, καλείται σε ολόκληρη την κληρονομιά. Παράλληλα, το δικαίωμα νόμιμης μοίρας ανέρχεται στο μισό της εξ αδιαθέτου μερίδας. Με την αρχική συμβολαιογραφική πράξη μπορεί επίσης να συμφωνηθεί και η υποχρέωση διατροφής μετά τη λύση του συμφώνου, η οποία θα είναι έγκυρη μόνο εφόσον ο δικαιούχος δεν έχει οικονομική δυνατότητα να ζήσει και ασφαλώς αν το σύμφωνο δεν λυθεί με γάμο του δικαιούχου με τρίτο πρόσωπο.
Με σχέδιο νόμου που προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο σύντομα θα γίνει νόμος του κράτους, τα ετερόφυλα ζευγάρια που συμβιώνουν χωρίς γάμο θα μπορούν να επισημοποιούν τη σχέση τους με μια έγγραφη συμφωνία, η οποία θα κατατίθεται στο ληξιαρχείο. Η πράξη αυτή θα τους καθιστά ουσιαστικά συζύγους, με όλα σχεδόν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, αλλά με μια σημαντική διαφορά. Θα έχουν τη δυνατότητα να χωρίσουν αποφεύγοντας τη διαδικασία του διαζυγίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης θα λύνεται αυτοδικαίως, αν ο ένας από τους δύο παντρευτεί με τρίτο πρόσωπο ή αν το ένα μέρος δηλώσει με συμβολαιογραφική πράξη την επιθυμία του να ακυρωθεί, με την προϋπόθεση ότι η δήλωση θα κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή και στο άλλο μέρος. Εξομοίωση δικαιωμάτων. Κατά τα άλλα, ό,τι ισχύει για τους συζύγους σε θέματα παιδιών και γονικής μέριμνας ή υιοθεσίας, όπως και σε ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά ή σε ζητήματα δημοσιοϋπαλληλικού δικαίου, θα ισχύει και στην περίπτωση της σύναψης συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης. Η νέα νομοθετική ρύθμιση στηρίζεται σε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με την οποία έχει υπαχθεί η εξώγαμη συμβίωση στο πεδίο της διάταξης (άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) που προστατεύει την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή. Με βάση αυτήν την απόφαση, η οποία ωστόσο δεν υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να την υιοθετήσουν, πολλές χώρες έχουν ρυθμίσει νομοθετικά το ζήτημα, ακόμη και για περιπτώσεις ομόφυλων ζευγαριών. Στην Ελλάδα, το πρώτο βήμα αφορά τα ετερόφυλα ζευγάρια, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει σκέψη και για τη νομοθετική αναγνώριση μελλοντικά της συμβίωσης ομόφυλων προσώπων. Για τη σύναψη συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης ισχύουν τα κωλύματα που εμποδίζουν και τον γάμο, όπως η εξ αίματος συγγένεια και η εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, καθώς και η ύπαρξη γάμου ή αντίστοιχου συμφώνου με άλλα πρόσωπα. Τα κληρονομικά. Σε σύγκριση με τα κληρονομικά δικαιώματα που απορρέουν από τον γάμο, υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις, ενώ οι περιουσιακές σχέσεις, κυρίως όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία που θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια του συμφώνου, ρυθμίζονται εγγράφως στο συμβολαιογραφικό έγγραφο που θα καταρτιστεί για την κατοχύρωση της ελεύθερης συμβίωσης. Αν αυτό δεν συμφωνηθεί εκ των προτέρων, σε περίπτωση λύσης του συμφώνου το κάθε μέρος μπορεί να αξιώσει από το άλλο ό,τι αποκτήθηκε με τη δική του συμβολή εφόσον το αποδείξει και όχι κατά τεκμήριο, όπως συμβαίνει στον γάμο. Σε περίπτωση θανάτου του ενός και την αυτοδίκαιη λύση του συμφώνου, ο επιζών έχει κληρονομικό δικαίωμα εξ αδιαθέτου και νόμιμης μοίρας. Το εξ αδιαθέτου ποσοστό του ανέρχεται στο ένα έκτο αν ο αποθανών έχει παιδιά, στο ένα τρίτο αν υπάρχουν άλλοι συγγενείς κληρονόμοι και, στην περίπτωση που δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς, καλείται σε ολόκληρη την κληρονομιά. Παράλληλα, το δικαίωμα νόμιμης μοίρας ανέρχεται στο μισό της εξ αδιαθέτου μερίδας. Με την αρχική συμβολαιογραφική πράξη μπορεί επίσης να συμφωνηθεί και η υποχρέωση διατροφής μετά τη λύση του συμφώνου, η οποία θα είναι έγκυρη μόνο εφόσον ο δικαιούχος δεν έχει οικονομική δυνατότητα να ζήσει και ασφαλώς αν το σύμφωνο δεν λυθεί με γάμο του δικαιούχου με τρίτο πρόσωπο.
Πηγή: tanea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου