Έπαιξαν κι έχασαν, αλλά μαζί με αυτούς θα χάσουμε κι εμείς. Το αεροπορικό όνειρο του Ανδρέα Βγενόπουλου και του Θόδωρου Βασιλάκη να ενώσουν τις αεροπορικές τους εταιρείες (και να μονοπωλήσουν στην Ελλάδα) φαίνεται πως σβήνει στις Βρυξέλλες.
Και τώρα η υπόθεση «φθηνότερο αεροπορικό εισιτήριο» μπορεί να γίνει πραγματικότητα για ένα διάστημα, αλλά, με τις συνθήκες άγριου ανταγωνισμού που μας επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι, μπορεί να μην υπάρχουν πλέον οι (αξιόπιστες αεροπορικές) εταιρείες...
Όπως ακούγεται (πολύ έγκυρα), ο επίτροπος ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια δεν εγκρίνει τη συγχώνευση της Ολυμπιακής (της νέας Olympic Air, δηλαδή) με την Aegean. Με δυο λόγια, ο Αλμούνια μάς γλιτώνει μεν από το αεροπορικό μονοπώλιο στο οποίο οδηγούσαν τα πράγματα οι ιδιοκτήτες, αλλά τώρα οι Βγενόπουλος και Βασιλάκης θα πρέπει να χωρίσουν τα τσανάκια τους και να ξαναβρεθούν απέναντι, όπως στα τέλη του 2009.
Και τι συμβαίνει όταν δύο μεγάλοι τσακώνονται σε ένα μικρό χωράφι; Αρχίζουν οι εκπτώσεις. Και στην περίπτωσή μας, ο εξουθενωτικός ανταγωνισμός εξασθενεί τους ισχυρούς και ανοίγει την πόρτα στους αεριτζήδες. Δηλαδή τις χαμηλού κόστους εταιρείες, με τις αμφίβολης ποιότητας υπηρεσίες και τις... πολλές ανησυχίες για την ασφάλεια των επιβατών. Ίσως τελικά αυτό να ήθελαν και οι Ευρωπαίοι για τη χώρα μας.
Το μήνυμα
Πώς έχουν τα πράγματα: Την περασμένη εβδομάδα στελέχη της Ε.Ε., μιλώντας με δημοσιογράφους, έστειλαν στην Ελλάδα το μήνυμα ότι στις 26 Ιανουαρίου η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα είναι πιθανότατα αρνητική για τη συγχώνευση των δύο μεγάλων αεροπορικών εταιρειών.
Στα γραφεία τους, που δεν απέχουν και πολύ μεταξύ τους, ο Βγενόπουλος (στην Εκάλη) και ο Βασιλάκης (στη Ν. Κηφισιά) πάγωσαν. Το δικηγορικό γραφείο Fresh Fields, που είχε διαλέξει ο Βασιλάκης για να χειριστεί την υπόθεση, τους διαβεβαίωνε μέχρι τέλους ότι το πράγμα θα προχωρούσε παρά τις δυσκολίες. Τώρα όμως διαψευδόταν.
Όλοι γνώριζαν ότι ο φάκελος της συγχώνευσης των δύο ελληνικών εταιρειών είχε από την αρχή πολλά αγκάθια, αλλά περίμεναν ότι η Επιτροπή θα έκανε μια θετική χειρονομία. Όχι τόσο ως προς το επιχειρείν της δοκιμαζόμενης Ελλάδας, αλλά κυρίως για τους 8.000 εργαζομένους στις δύο εταιρείες, σε μια περίοδο που η ανεργία θερίζει... Και αυτό διότι η συγχώνευση αναμενόταν να έχει περικοπές σε διοικητικά στελέχη, αλλά όχι στα πληρώματα και τις υπηρεσίες εδάφους. Τώρα όμως κανείς δεν ξέρει πόσο βαθιά θα μπει το μαχαίρι και πόσες θέσεις θα κοπούν.
Τρία εμπόδια
Τον φάκελο Ολυμπιακή - Αegean διαχειρίστηκαν 10-15 άτομα από την Κομισιόν και αντίστοιχα η διοικητική πυραμίδα της Αεροπορίας Αιγαίου (Ευτύχης - γιος - Βασιλάκης και Δημήτρης Γερογιάννης, διευθύνων σύμβουλος) και της MIG (Ανδρέας Βγενόπουλος και Αντώνης Συμιγδαλάς), μαζί με τους δικηγόρους.
Για την επιτροπή η συγχώνευση είχε τρία σημαντικά εμπόδια.
◆ Το πρώτο και σημαντικότερο ήταν ότι η νέα εταιρεία (που θα λεγόταν Ολυμπιακή, για να μην ξεχνιόμαστε), ελλείψει άλλων παικτών στην εγχώρια πιάτσα, θα είχε αναγκαστικά πολύ μεγάλα μερίδια αγοράς και ίσως δεσπόζουσα θέση σε πολλές εσωτερικές διαδρομές στην Ελλάδα και την κοντινή βαλκανική γειτονιά.
◆ Τα δυο άλλα είχαν να κάνουν με την αγορά υποχρεωτικής παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε διαδρομές στην Ελλάδα (άγονες γραμμές) και την παροχή υπηρεσιών εδάφους (ground handling) σε ορισμένα ελληνικά αεροδρόμια.
Η αλήθεια είναι ότι Οlympic Air και Aegean Airli nes ελέγχουν μαζί το 95% της αγοράς εσωτερικού και αυτό τελικά μέτρησε στην κρίση της επιτροπής. Οι δύο μεγάλοι, ξεκινώντας να βγάλουν ο ένας τα μάτια του άλλου, έβγαλαν τα μάτια και των μικρών παικτών, με συνέπεια να μην μπορούν να τους «χρησιμοποιήσουν» την ώρα που... τους είχαν ανάγκη.
Πώς χάθηκαν οι μικροί
Η Athens Airways του (συνεταίρου του συζύγου της κάποτε φοβερής και τρομερής Φεβρωνίας Πατριανάκου) Σάκη Ανδριανόπουλου ανέστειλε τη λειτουργία της, ξαφνικά, όπως και είχε ξεκινήσει. Η Astra Airli nes του μεσίτη αεροσκαφών Γιάννη Ζλατάνη έχει μια μόνο άγονη γραμμή και διαθέτει 2 αεροσκάφη. Η Sky Express του (κάποτε πιλότου του Ανδρέα Παπανδρέου) Μίλτου Τσαγκαράκη επιχειρεί με 3-4 ελικοφόρα των 29 θέσεων. Είναι σαφές ότι οι εταιρείες αυτές δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστές για τις Ο.Α. και Aegean, κάτι που κατάλαβε η Επιτροπή.
Ο Αλμούνια, πάντως, για να μην είναι άδικος, έστειλε και επιστολές, τόσο σε αυτές όσο και στην «ανενεργή» Hellas Jet (στην οποία κάποτε ακουγόταν ότι θα έμπαινε δυναμικά ο Ρέστης), για να του γνωστοποιήσουν τις προθέσεις τους. Τους ρώτησε μάλιστα εάν ενδιαφέρονται (και εάν μπορούν βεβαίως) να βάλουν δρομολόγια σε «γραμμές - φιλέτα» της Ελλάδας, όπως αυτά από τα Σπάτα για τη Θεσσαλονίκη, τη Ρόδο και το Ηράκλειο. Δύσκολα...
Για τις άγονες γραμμές οι άνθρωποι του Αλμούνια κατέληξαν ότι η συγχώνευση θα συνενώσει τους δύο ισχυρότερους και πλέον αξιόπιστους μεταφορείς, κόβοντας την πρόσβαση στις μικρότερες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Και για τις υπηρεσίες εδάφους είπαν ότι η συγχώνευση οδηγεί τουλάχιστον σε καθετοποίηση μεταξύ τους σε διάφορα ελληνικά αεροδρόμια.
Γι’ αυτό ζήτησαν και στοιχεία από τις εταιρείες Goldair και Swissport, όπως και από το Δημόσιο για την αγορά της επίγειας εξυπηρέτησης στα περιφερειακά αεροδρόμια. Στην αντίληψή τους υπέπεσε επίσης και η σχέση της Goldair με τους μετόχους της Aegean, οπότε κατάλαβαν ότι υπάρχει πρόβλημα και σε άλλα επίπεδα.
Οι απαντήσεις, λοιπόν, δεν έπεισαν τον Ισπανό κομισάριο ότι ο ανταγωνισμός θα λειτουργήσει (όπως εκείνος θεωρεί ότι πρέπει), και λίγο μετά το κόψιμο της πίτας (για να μην κάτσει και κανένα φλουρί στο λαιμό των Ελλήνων) πήρε τις αποφάσεις του...
Έρχονται οι φτηνιάρηδες
Το θέμα βέβαια είναι ότι ο Αλμούνια θα μπορούσε να βάλει και λίγο νερό στο κρασί του. Η Ελλάδα, με τα τόσα νησιά και τις ιδιαιτερότητες, είναι μία ειδική περίπτωση. Και οι κακές γλώσσες στις Βρυξέλλες λένε ότι κανένας ευρωπαϊκός αερομεταφορέας δεν θα ερχόταν στην Ελλάδα (όπως και δεν έχει έρθει τόσα χρόνια), αν είχε απέναντι του μία ισχυρή αεροπορική εταιρεία. Και μία συγχωνευμένη Ολυμπιακή - Aegean θα ήταν μία τέτοια εταιρεία.
Βλέπετε, ακόμη και η Easy Jet του... πολλά βαρέος Χατζηιωάννου ήρθε στα «περαστά» στην Ελλάδα, αλλά απέφυγε να μπει ευθέως στον ανταγωνισμό, περιμένοντας το τι θα γίνει. Και τώρα που βλέπει δύο αντιπάλους να πιέζονται χοντρά, μπορεί να ενισχύσει την παρουσία της. Άλλωστε στις κρίσεις οι εταιρείες χαμηλού κόστους ευνοούνται...
Το πρόβλημα είναι για τους επιβάτες, που, αν η Olympic και η Aegean αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης, θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται ότι πολλά δρομολόγια θα κοπούν ή, ακόμη κι αν γίνονται, θα πραγματοποιούνται με ευχές και προσευχές για την ασφάλεια, σε συνθήκες υποσαχάριας Αφρικής. Ας μη γελιόμαστε, κανένας ξένος δεν θα έρθει να πάρει τις επιδοτησούλες για τις άγονες γραμμές, γιατί πολύ απλά δεν θα τους συμφέρει οικονομικά. Άλλωστε είναι γνωστό ότι και η κρατική Ολυμπιακή τις εξυπηρετούσε με ζημιά, όπως και η τωρινή.
Και για του λόγου το αληθές, οι μικρές εταιρείες που στήθηκαν ακριβώς για τον λόγο αυτόν όταν απελευθερώθηκαν οι αερομεταφορές στην Ελλάδα, σήμερα πνέουν τα λοίσθια. Αυτή είναι η αλήθεια και για τον λόγο αυτόν και τα δρομολόγια αυτά ονομάζονται κοινωνικού χαρακτήρα. Το πρόβλημα είναι ότι, αν δεν υπάρχουν μεγάλες ελληνικές εταιρείες, δεν θα υπάρχει και κοινωνική αντίληψη για την εκτέλεσή τους.
Τα πριν και τα μετά...
Το ερώτημα είναι τι γίνεται τώρα. Η απάντηση μάλλον θα παίζεται για πολλούς μήνες. Πρώτα απ’ όλα, τα δύο «Β», με το που έμαθαν τα νέα, φώναξαν τους διευθυντές τους και τους ενημέρωσαν ότι το μορατόριουμ που ίσχυσε από τον περασμένο Ιανουάριο – όταν δηλαδή ανακοινώθηκε η πρόθεση συγχώνευσης – δεν ισχύει και πως στο εξής θα πρέπει να παλέψουν... υπέρ βωμών και εστιών. Δηλαδή για την επιβίωση των εταιρειών τους.
Τους είπαν επίσης ότι έρχεται γενναίο συμμάζεμα. Δηλαδή περικοπές. Αυτό εξαρτάται σε έναν βαθμό από τη στρατηγική και τους σχεδιασμούς, αλλά σε ακόμη μεγαλύτερο από την οικονομική κατάσταση των ομίλων και των μετόχων. Και εκεί θα δούμε πολλά και ενδιαφέροντα.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα χυθεί αίμα (άρα θα πέσουν και κεφάλια εργαζομένων), αλλά δεν θα πάμε στα... χαρακώματα του περασμένου Νοεμβρίου, όταν ο Βγενόπουλος και η Ντόρα αντάλλαξαν αγωγές για το θέμα της Κωνσταντινούπολης.
Από το Κατάρ στην... Ντόρα
Την άνοιξη του 2009 ο διαγωνισμός για την πώληση της κρατικής Ολυμπιακής πήγαινε άδοξα προς το τέλος του. Οι νεοδημοκράτες, που βρίσκονταν στην κυβέρνηση με αρμόδιο υπουργό τον Κωστή Χατζηδάκη, μιλούσαν για τον κρυφό άσο του Κατάρ (όπως και σήμερα οι ΠΑΣΟΚοι με τον Παμπούκη), αλλά τελικά οι Άραβες την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια, και ο εθνικός αερομεταφορέας έμεινε χωρίς μνηστήρα. Κάπου εκεί, λοιπόν, εμφανίστηκε ο «φάντης μπαστούνι» (Βγενόπουλος) εκδηλώνοντας το ενδιαφέρον του.
Ο Βασιλάκης, που μέχρι τότε φρόντιζε απλώς και μόνο να τρώει (και με εσωτερική βοήθεια) τα μερίδια και τα δρομολόγια της δημόσιας Ολυμπιακής, θορυβήθηκε. Και βλέποντας έναν εσωτερικό (και υπολογίσιμο) αντίπαλο, ξαφνικά ενδιαφέρθηκε και αυτός για την εταιρεία. Οι δύο πλευρές συναντήθηκαν με πρωτοβουλία του Βγενόπουλου, μήπως βρουν μια κοινή λύση, αλλά αυτή δεν βρέθηκε. Οι κακές γλώσσες λένε ότι ο Βασιλάκης ζητούσε τα πάντα και ο Βγενόπουλος δεν έδινε τίποτε, οπότε τα δύο «Β» χωρίστηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα.
Το πρόβλημα για τον Βασιλάκη και την Aegean ήταν ότι ο Βγενόπουλος πήρε πολύ ζεστά την υπόθεση Ολυμπιακή. Κάτι όπως ο Κόκκαλης με τον Ολυμπιακό. Βλέπετε, το ιστορικό λογότυπο, όπως και η φανέλα, παίζουν πάντα ρόλο...
Έβαλε βαθιά το χέρι στην τσέπη και σε τέσσερις μήνες έστησε μια εταιρεία που λεγόταν Olympic, αλλά δεν είχε καμία σχέση με την παραπαίουσα, τότε, Ολυμπιακή. Κατάφερε να φέρει κοντά του όλα τα δυσαρεστημένα στελέχη της ομάδας Βασιλάκη (όπως τον Αντωνη Συμιγδαλά, τον τεχνικό διευθυντή Θάνο Πασχάλη και τον εμπορικό διευθυντή Σταύρο Δαλιάκα) και με τη βοήθεια ξένων συμβούλων, αλλά και στελεχών της παλιάς Ολυμπιακής, όπως ο Τάσος Μάης στον προγραμματισμό και την ανάπτυξη, δημιούργησαν μια εταιρεία ισάξια με αυτήν που ο Βασιλάκης και οι μέτοχοι της Aegean χρειάστηκαν σχεδόν 10 χρόνια για να φτιάξουν.
Και την 1η Οκτωβρίου, όταν η παλιά Ολυμπιακή πέρασε στην Ιστορία, η Olympic, με το συναισθηματικό σύνθημα «Η Ελλάδα ψηλά» και τη μουσική της Ρεμπούτσικα, ήταν εκεί με καινούργια αεροσκάφη, χαμογελαστά πληρώματα και πλέον χωρίς καθυστερήσεις. Η ομάδα του Βασιλάκη θορυβήθηκε ξανά, βλέποντας τον ανταγωνιστή να παίρνει πίσω τα μερίδια που είχαν χαθεί. Και τότε ξεκίνησε ο μεγάλος πόλεμος. Κάθε δρομολόγιο γινόταν αιτία διεκδίκησης και μάχης.
Σύντομα η ομάδα Βγενόπουλου πληροφορήθηκε για «χαριστικές», όπως έλεγε, διευκολύνσεις που είχαν γίνει προς την Aegean από το υπουργείο Εξωτερικών. Έβαλε στο σημάδι την τότε υπουργό Ντόρα Μπακογιάν-νη, συντοπίτισσα του Βασιλάκη, και με αφορμή την αύξηση των πτήσεων της Aegean προς την Κωνσταντινούπολη κήρυξε ανένδοτο με σύνθημα «Το πάρτι τέλειωσε». O Mr MIG και η υπουργός Εξωτερικών αντάλλαξαν μηνύσεις. Τα πράγματα θα έπαιρναν πολύ άσχημη τροπή, αν οι εκλογές που έφεραν το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία δεν έστρεφαν αλλού το ενδιαφέρον.
Και με το ΠΑΣΟΚ όμως ο Βγενόπουλος είχε κόντρες, αφού τον Δεκέμβριο του 2009 οι άγονες γραμμές και τα δρομολόγια διμερών συμφωνιών (αυτά που καθορίζει το ΥΠΕΞ προς Βαλκάνια και Αφρική) μοιράστηκαν εις βάρος της Ολυμπιακής, που όταν ήταν κρατική τα είχε όλα δικά της.
H Aegean πήρε αρκετά, ενώ πολλά άλλα δόθηκαν στους μικρούς παίκτες. Ο Ρέππας και ο Σηφουνάκης, ως αρμόδιοι υπουργοί Μεταφορών και Υποδομών, προστέθηκαν στον κατάλογο τον «εχθρών» του Βγενόπουλου.
Λίγους μήνες αργότερα οι μικρές εταιρείες φάνηκε ότι δεν μπορούσαν να είναι αξιόπιστες και η Ολυμπιακή πήρε πίσω τις περισσότερες άγονες γραμμές του εσωτερικού. Η μάχη όμως συνεχιζόταν.
Ο Βασιλάκης έριξε στον πόλεμο των εντυπώσεων 300.000 εισιτήρια με κόστος 5 ευρώ, για να εισπράξει την απάντηση του Βγενόπουλου με 500.000 εισιτήρια του 1 ευρώ. Το επιβατικό κοινό πίστεψε ότι θα ταξιδεύει τζάμπα, αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι εταιρείες δεν μπορούν να επιβιώσουν με δωρεάν εισιτήρια, όσο πλούσιοι κι αν είναι οι ιδιοκτήτες.
Το μορατόριουμ του Λασκαρίδη
Κάπου εκεί, στο γύρισμα του χρόνου, οι αδελφοί Λασκαρίδη, οι δεύτεροι σε όγκο μέτοχοι της Aegean, έρχονται σε ρόλο κυανόκρανου να σταματήσουν την αιμορραγία και να προτείνουν στους δύο μεγαλοϊδιοκτήτες να «τα βρουν» με μία συγχώνευση.
Οι αδελφοί Πάνος και Θανάσης Λασκαρίδης ως εφοπλιστές γνωρίζουν καλά τόσο τον Βγενόπουλο όσο και πολλά στελέχη της ομάδας επιρροής του, όπως τον πρόεδρο των εφοπλιστών Θόδωρο Βενιάμη και την Αγγελική Φράγκου. Εξηγούν ότι, όπως πάνε τα πράγματα, οι δύο εταιρείες θα αναγκαστούν να κλείσουν, και τελικά φέρνουν τα δύο «Β» στο τραπέζι των συνομιλιών. Κάπως έτσι έκλεισε και η συμφωνία για τη συγχώνευση. Οι Λασκαρίδηδες είχαν πολλούς λόγους για να μεσολαβήσουν. Ο πρώτος ήταν ότι η πτώση των μεγεθών της Aegean οδηγούσε σε συρρίκνωση και της αξία του δικού τους μετοχικού πακέτου. Ο δεύτερος ήταν ότι είχαν πικρή πείρα από τον συνέταιρό τους Θόδωρο Βασιλάκη. Όταν το 2007-8 είχαν κλείσει ντιλ για την πώληση της Aegean σε ξένα funds, ο Βασιλάκης υπαναχώρησε την τελευταία στιγμή. Έτσι το πακέτο που θα κέρδιζαν, δεν έγινε, και μετά η μετοχή της Αεροπορίας Αιγαίου υποχώρησε από την κρίση τόσο πολύ, ώστε δεν είχε σημασία πόσο θα πουλιόταν... Κι αυτό το χρέωσαν (βαριά) στην οικογένεια των Κρητικών.
Τι προέβλεπε η συμφωνία
Tο 100% του μετοχικού κεφαλαίου των τριών εταιρειών της Olympic (Air, Handling και Engineering) αποτιμήθηκε σε 210 εκατ. ευρώ μετά την ολοκλήρωση προγραμματισμένης αύξησης μετοχικού κεφαλαίου 97,5 εκατ. ευρώ από τη MIG. Από αυτά, 48,5 εκατ. ευρώ θα δίνονταν από την Aegean στη MIG σε μετρητά, ενώ με το υπόλοιπο ποσό η MIG θα κάλυπτε την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Αegean με μετρητά (με τιμή διάθεσης 6,2 ευρώ ανά μετοχή). Έτσι, μετά την ολοκλήρωση της αύξησης, η συμμετοχή της MIG στο μετοχικό κεφάλαιο της εισηγμένης εταιρείας θα ήταν 26,6%, ισοδύναμη με αυτήν του ομίλου Βασιλάκη.
Λόγω της εμπλοκής τους στις διαπραγματεύσεις, οι αδελφοί Πάνος και Θανάσης Λασκαρίδης (που για την ιστορία εμπλέκονται στα αεροπορικά δρώμενα από την εποχή που είχαν αγοράσει την Cronus Airlines ) θα είχαν πιο ενεργό ρόλο και μεγαλύτερη συμμετοχή. Οι υπόλοιποι μέτοχοι της Aegean (Κωνσταντακόπουλος, Δαυίδ, Ιωάννου και Τράπεζα Πειραιώς), οι οποίοι είναι και μέλη του Δ.Σ. της, δεν ήταν συμβαλλόμενοι στη συμφωνία, αλλά ήταν εν γνώσει της διαπραγμάτευσης ότι θα έπαιρναν μικρότερα μερίδια.
Για τη νέα εταιρεία η συμφωνία έλεγε ότι πρόεδρος θα ήταν ο Θεόδωρος Βασιλάκης με εκτελεστικό αντιπρόεδρο τον Βγενόπουλο. Για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου προοριζόταν ο Ευτύχης Βασιλάκης και αργότερα οΔημήτρης Γερογιάννης.
Ο «εθνικός πρωταθλητής» στις αερομεταφορές θα ήταν μία εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο πάνω στη νομική οντότητα και το κέλυφος της Aegean, η οποία όμως θα χρησιμοποιούσε το όνομα και τα σήματα της Olympic, ενώ θα είχε θυγατρικές την Olympic Handling (Επίγεια Εξυπηρέτηση) και την Olympic Engineering (Τεχνική Βάση).
Φθηνότερα εισιτήρια
Σήμερα, με την απόφαση Αλμούνια να αναμένεται, αλλά να είναι προεξοφλημένη από τους δύο μεγάλους παίκτες, Olympic και Aegean σχεδιάζουν πάλι από την αρχή. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Olympic θα δώσει έμφαση στο εσωτερικό, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, με επιλεγμένους προορισμούς της Ευρώπης (όπως το Λονδίνο, η Βιέννη και το Παρίσι), με την Aegean να ρίχνει περισσότερο βάρος στο εξωτερικό και κυρίως τη Γερμανία, στην οποία δεν πετάει η Olympic.
Τα ελικοφόρα Q 400 είναι ιδεώδη για την Olympic στα περισσότερα δρομολόγια εσωτερικού και των Βαλκανίων, μια και το χαμηλό τους κόστος μπορεί να δώσει και φθηνότερα εισιτήρια, ενώ η Aegean, χάρη στη συνεργασία της με τη Star Alliance , μπορεί να δίνει δημοφιλείς προορισμούς τους εξωτερικού. Οι σχεδιασμοί δεν έχουν τελειώσει ακόμη, αν και τα επιτελεία εργάζονται πυρετωδώς.
Από τη Δευτέρα, πάντως, άρχισε πόλεμος προσφορών, με την Olympic να προσφέρει 40.000 θέσεις σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Για παράδειγμα, οι τιμές από Αθήνα προς όλους τους προορισμούς εσωτερικού ορίστηκαν σε 54 ευρώ, ενώ για την επιστροφή σε 35. Και, αντίστοιχα, από Αθήνα για το εξωτερικό, η τελική τιμή του εισιτηρίου απλής διαδρομής ξεκινάει από 69.
Αντέχουν οι εταιρείες;
Εδώ το πρώτο ερώτημα είναι πόσο αντέχουν οικονομικά οι όμιλοι και οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από τις εταιρείες. Η Aegean έχει σήμερα κεφαλαιοποίηση μόλις στα 150 εκατ. ευρώ, με την τιμή της μετοχής της μόλις πάνω από τα 2 ευρώ. Δηλαδή πολύ χαμηλότερα από τα 10 ευρώ του Ιουλίου του 2007. Επίσης, το 2010 έκλεισε με ζημιές (κοντά στα 9 εκατ. ευρώ) και πτώση της επιβατικής κίνησης, ενώ ο ίδιος ο Θόδωρος Βασιλάκης αναγκάστηκε το τελευταίο διάστημα να αγοράσει 150.000 μετοχές της εταιρείας για να τη στηρίξει.
Το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι οι άλλες μπίζνες του Βασιλάκη δεν «τρέχουν». Η άλλοτε τροφοδότης του ομίλου του, η εταιρεία αυτοκινήτων Autohellas, που διαχειρίζεται μεγάλους ενοικιαζόμενους στόλους αυτοκινήτων αλλά και τις αντιπροσωπείες των Saab και Seat, μαστίζεται από την κρίση και τις ακυρώσεις συμβολαίων από τις πολυεθνικές. Η κεφαλαιοποίησή της έπεσε στα 60 εκατ. ευρώ, και η τιμή της μετοχής στα 1,7 ευρώ από τα 6 που ήταν το 2007. Το πρόβλημα του Βασιλάκη είναι ότι δεν έχει τράπεζα, όπως ο Βγενόπουλος, ενώ σύντομα θα αντιμετωπίσει και το αυξανόμενο κόστος της αποπληρωμής των Airbus που έχει αγοράσει. Άλλωστε γι’ αυτό ακύρωσε (ανέβαλε, το είπαν τότε...) πέρυσι το φθινόπωρο την αγορά 4 αεροσκαφών που είχε αναγγείλει παλιότερα.
Στο αντίπαλό στρατόπεδο οι μετοχές της MIG και της τράπεζας Marfin που χρηματοδοτούν την Olympic έχουν πέσει σημαντικά, αλλά η τράπεζα (που στέκεται στο 1,6 δισ. ευρώ σε κεφαλαιοποίηση) ετοιμάζει αύξηση κεφαλαίου 1 δισ. ευρώ για να τη βγάλει από την κρίση.
Κι εδώ ο Βγενόπουλος είναι πιο αισιόδοξος, αφού ξέρει ότι στην κρίση «το ρευστό είναι βασιλιάς». Βέβαια ούτε το ρευστό του Βγενόπουλου είναι ατελείωτο. Ιδιαίτερα όταν η κρίση έχει πιέσει και τις άλλες εταιρείες του ομίλου του. Τόσο τα πλοία όσο και τα νοσοκομεία είναι στριμωγμένα, ενώ το επόμενο διάστημα ο Mr MIG θα αντιμετωπίσει την απόφαση της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη συγχώνευσης της Δέλτα με τη ΜΕΒΓΑΛ. Χωρίς να αγνοούνται βέβαια οι δυσαρεστημένοι μέτοχοι από την πορεία του ομίλου.
Συγκρίσιμες εταιρείες
Η Aegean και η Olympic είναι δύο συγκρίσιμες αεροπορικές εταιρείες.
◆ Η Aegean διαθέτει συνολικά 28 αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 22 είναι Airbus (18 A320 και 4 321), και άλλα 4 μεσαίων αποστάσεων RJ100, τα οποία σταδιακά αποσύρονται. Διαθέτει ακόμη 2 ATR72.
◆ Η Olympic διαθέτει 30, εκ των οποίων τα 14 Airbus (9 A320 και 5 A319) και 10 μεσαίων αποστάσεων Q400. Επίσης διαθέτει 5 Q100 και 1 ATR 42 μικρών αποστάσεων.
Για το 2010 οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το επιβατικό κοινό της Olympic θα φτάσει τα 4.500.000 άτομα με έμφαση στο εσωτερικό, ενώ της Aegean θα πλησιάσει τα 6.000.000 με έμφαση στο εξωτερικό.
Πηγή: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
Και τώρα η υπόθεση «φθηνότερο αεροπορικό εισιτήριο» μπορεί να γίνει πραγματικότητα για ένα διάστημα, αλλά, με τις συνθήκες άγριου ανταγωνισμού που μας επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι, μπορεί να μην υπάρχουν πλέον οι (αξιόπιστες αεροπορικές) εταιρείες...
Όπως ακούγεται (πολύ έγκυρα), ο επίτροπος ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια δεν εγκρίνει τη συγχώνευση της Ολυμπιακής (της νέας Olympic Air, δηλαδή) με την Aegean. Με δυο λόγια, ο Αλμούνια μάς γλιτώνει μεν από το αεροπορικό μονοπώλιο στο οποίο οδηγούσαν τα πράγματα οι ιδιοκτήτες, αλλά τώρα οι Βγενόπουλος και Βασιλάκης θα πρέπει να χωρίσουν τα τσανάκια τους και να ξαναβρεθούν απέναντι, όπως στα τέλη του 2009.
Και τι συμβαίνει όταν δύο μεγάλοι τσακώνονται σε ένα μικρό χωράφι; Αρχίζουν οι εκπτώσεις. Και στην περίπτωσή μας, ο εξουθενωτικός ανταγωνισμός εξασθενεί τους ισχυρούς και ανοίγει την πόρτα στους αεριτζήδες. Δηλαδή τις χαμηλού κόστους εταιρείες, με τις αμφίβολης ποιότητας υπηρεσίες και τις... πολλές ανησυχίες για την ασφάλεια των επιβατών. Ίσως τελικά αυτό να ήθελαν και οι Ευρωπαίοι για τη χώρα μας.
Το μήνυμα
Πώς έχουν τα πράγματα: Την περασμένη εβδομάδα στελέχη της Ε.Ε., μιλώντας με δημοσιογράφους, έστειλαν στην Ελλάδα το μήνυμα ότι στις 26 Ιανουαρίου η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα είναι πιθανότατα αρνητική για τη συγχώνευση των δύο μεγάλων αεροπορικών εταιρειών.
Στα γραφεία τους, που δεν απέχουν και πολύ μεταξύ τους, ο Βγενόπουλος (στην Εκάλη) και ο Βασιλάκης (στη Ν. Κηφισιά) πάγωσαν. Το δικηγορικό γραφείο Fresh Fields, που είχε διαλέξει ο Βασιλάκης για να χειριστεί την υπόθεση, τους διαβεβαίωνε μέχρι τέλους ότι το πράγμα θα προχωρούσε παρά τις δυσκολίες. Τώρα όμως διαψευδόταν.
Όλοι γνώριζαν ότι ο φάκελος της συγχώνευσης των δύο ελληνικών εταιρειών είχε από την αρχή πολλά αγκάθια, αλλά περίμεναν ότι η Επιτροπή θα έκανε μια θετική χειρονομία. Όχι τόσο ως προς το επιχειρείν της δοκιμαζόμενης Ελλάδας, αλλά κυρίως για τους 8.000 εργαζομένους στις δύο εταιρείες, σε μια περίοδο που η ανεργία θερίζει... Και αυτό διότι η συγχώνευση αναμενόταν να έχει περικοπές σε διοικητικά στελέχη, αλλά όχι στα πληρώματα και τις υπηρεσίες εδάφους. Τώρα όμως κανείς δεν ξέρει πόσο βαθιά θα μπει το μαχαίρι και πόσες θέσεις θα κοπούν.
Τρία εμπόδια
Τον φάκελο Ολυμπιακή - Αegean διαχειρίστηκαν 10-15 άτομα από την Κομισιόν και αντίστοιχα η διοικητική πυραμίδα της Αεροπορίας Αιγαίου (Ευτύχης - γιος - Βασιλάκης και Δημήτρης Γερογιάννης, διευθύνων σύμβουλος) και της MIG (Ανδρέας Βγενόπουλος και Αντώνης Συμιγδαλάς), μαζί με τους δικηγόρους.
Για την επιτροπή η συγχώνευση είχε τρία σημαντικά εμπόδια.
◆ Το πρώτο και σημαντικότερο ήταν ότι η νέα εταιρεία (που θα λεγόταν Ολυμπιακή, για να μην ξεχνιόμαστε), ελλείψει άλλων παικτών στην εγχώρια πιάτσα, θα είχε αναγκαστικά πολύ μεγάλα μερίδια αγοράς και ίσως δεσπόζουσα θέση σε πολλές εσωτερικές διαδρομές στην Ελλάδα και την κοντινή βαλκανική γειτονιά.
◆ Τα δυο άλλα είχαν να κάνουν με την αγορά υποχρεωτικής παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε διαδρομές στην Ελλάδα (άγονες γραμμές) και την παροχή υπηρεσιών εδάφους (ground handling) σε ορισμένα ελληνικά αεροδρόμια.
Η αλήθεια είναι ότι Οlympic Air και Aegean Airli nes ελέγχουν μαζί το 95% της αγοράς εσωτερικού και αυτό τελικά μέτρησε στην κρίση της επιτροπής. Οι δύο μεγάλοι, ξεκινώντας να βγάλουν ο ένας τα μάτια του άλλου, έβγαλαν τα μάτια και των μικρών παικτών, με συνέπεια να μην μπορούν να τους «χρησιμοποιήσουν» την ώρα που... τους είχαν ανάγκη.
Πώς χάθηκαν οι μικροί
Η Athens Airways του (συνεταίρου του συζύγου της κάποτε φοβερής και τρομερής Φεβρωνίας Πατριανάκου) Σάκη Ανδριανόπουλου ανέστειλε τη λειτουργία της, ξαφνικά, όπως και είχε ξεκινήσει. Η Astra Airli nes του μεσίτη αεροσκαφών Γιάννη Ζλατάνη έχει μια μόνο άγονη γραμμή και διαθέτει 2 αεροσκάφη. Η Sky Express του (κάποτε πιλότου του Ανδρέα Παπανδρέου) Μίλτου Τσαγκαράκη επιχειρεί με 3-4 ελικοφόρα των 29 θέσεων. Είναι σαφές ότι οι εταιρείες αυτές δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστές για τις Ο.Α. και Aegean, κάτι που κατάλαβε η Επιτροπή.
Ο Αλμούνια, πάντως, για να μην είναι άδικος, έστειλε και επιστολές, τόσο σε αυτές όσο και στην «ανενεργή» Hellas Jet (στην οποία κάποτε ακουγόταν ότι θα έμπαινε δυναμικά ο Ρέστης), για να του γνωστοποιήσουν τις προθέσεις τους. Τους ρώτησε μάλιστα εάν ενδιαφέρονται (και εάν μπορούν βεβαίως) να βάλουν δρομολόγια σε «γραμμές - φιλέτα» της Ελλάδας, όπως αυτά από τα Σπάτα για τη Θεσσαλονίκη, τη Ρόδο και το Ηράκλειο. Δύσκολα...
Για τις άγονες γραμμές οι άνθρωποι του Αλμούνια κατέληξαν ότι η συγχώνευση θα συνενώσει τους δύο ισχυρότερους και πλέον αξιόπιστους μεταφορείς, κόβοντας την πρόσβαση στις μικρότερες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Και για τις υπηρεσίες εδάφους είπαν ότι η συγχώνευση οδηγεί τουλάχιστον σε καθετοποίηση μεταξύ τους σε διάφορα ελληνικά αεροδρόμια.
Γι’ αυτό ζήτησαν και στοιχεία από τις εταιρείες Goldair και Swissport, όπως και από το Δημόσιο για την αγορά της επίγειας εξυπηρέτησης στα περιφερειακά αεροδρόμια. Στην αντίληψή τους υπέπεσε επίσης και η σχέση της Goldair με τους μετόχους της Aegean, οπότε κατάλαβαν ότι υπάρχει πρόβλημα και σε άλλα επίπεδα.
Οι απαντήσεις, λοιπόν, δεν έπεισαν τον Ισπανό κομισάριο ότι ο ανταγωνισμός θα λειτουργήσει (όπως εκείνος θεωρεί ότι πρέπει), και λίγο μετά το κόψιμο της πίτας (για να μην κάτσει και κανένα φλουρί στο λαιμό των Ελλήνων) πήρε τις αποφάσεις του...
Έρχονται οι φτηνιάρηδες
Το θέμα βέβαια είναι ότι ο Αλμούνια θα μπορούσε να βάλει και λίγο νερό στο κρασί του. Η Ελλάδα, με τα τόσα νησιά και τις ιδιαιτερότητες, είναι μία ειδική περίπτωση. Και οι κακές γλώσσες στις Βρυξέλλες λένε ότι κανένας ευρωπαϊκός αερομεταφορέας δεν θα ερχόταν στην Ελλάδα (όπως και δεν έχει έρθει τόσα χρόνια), αν είχε απέναντι του μία ισχυρή αεροπορική εταιρεία. Και μία συγχωνευμένη Ολυμπιακή - Aegean θα ήταν μία τέτοια εταιρεία.
Βλέπετε, ακόμη και η Easy Jet του... πολλά βαρέος Χατζηιωάννου ήρθε στα «περαστά» στην Ελλάδα, αλλά απέφυγε να μπει ευθέως στον ανταγωνισμό, περιμένοντας το τι θα γίνει. Και τώρα που βλέπει δύο αντιπάλους να πιέζονται χοντρά, μπορεί να ενισχύσει την παρουσία της. Άλλωστε στις κρίσεις οι εταιρείες χαμηλού κόστους ευνοούνται...
Το πρόβλημα είναι για τους επιβάτες, που, αν η Olympic και η Aegean αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης, θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται ότι πολλά δρομολόγια θα κοπούν ή, ακόμη κι αν γίνονται, θα πραγματοποιούνται με ευχές και προσευχές για την ασφάλεια, σε συνθήκες υποσαχάριας Αφρικής. Ας μη γελιόμαστε, κανένας ξένος δεν θα έρθει να πάρει τις επιδοτησούλες για τις άγονες γραμμές, γιατί πολύ απλά δεν θα τους συμφέρει οικονομικά. Άλλωστε είναι γνωστό ότι και η κρατική Ολυμπιακή τις εξυπηρετούσε με ζημιά, όπως και η τωρινή.
Και για του λόγου το αληθές, οι μικρές εταιρείες που στήθηκαν ακριβώς για τον λόγο αυτόν όταν απελευθερώθηκαν οι αερομεταφορές στην Ελλάδα, σήμερα πνέουν τα λοίσθια. Αυτή είναι η αλήθεια και για τον λόγο αυτόν και τα δρομολόγια αυτά ονομάζονται κοινωνικού χαρακτήρα. Το πρόβλημα είναι ότι, αν δεν υπάρχουν μεγάλες ελληνικές εταιρείες, δεν θα υπάρχει και κοινωνική αντίληψη για την εκτέλεσή τους.
Τα πριν και τα μετά...
Το ερώτημα είναι τι γίνεται τώρα. Η απάντηση μάλλον θα παίζεται για πολλούς μήνες. Πρώτα απ’ όλα, τα δύο «Β», με το που έμαθαν τα νέα, φώναξαν τους διευθυντές τους και τους ενημέρωσαν ότι το μορατόριουμ που ίσχυσε από τον περασμένο Ιανουάριο – όταν δηλαδή ανακοινώθηκε η πρόθεση συγχώνευσης – δεν ισχύει και πως στο εξής θα πρέπει να παλέψουν... υπέρ βωμών και εστιών. Δηλαδή για την επιβίωση των εταιρειών τους.
Τους είπαν επίσης ότι έρχεται γενναίο συμμάζεμα. Δηλαδή περικοπές. Αυτό εξαρτάται σε έναν βαθμό από τη στρατηγική και τους σχεδιασμούς, αλλά σε ακόμη μεγαλύτερο από την οικονομική κατάσταση των ομίλων και των μετόχων. Και εκεί θα δούμε πολλά και ενδιαφέροντα.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα χυθεί αίμα (άρα θα πέσουν και κεφάλια εργαζομένων), αλλά δεν θα πάμε στα... χαρακώματα του περασμένου Νοεμβρίου, όταν ο Βγενόπουλος και η Ντόρα αντάλλαξαν αγωγές για το θέμα της Κωνσταντινούπολης.
Από το Κατάρ στην... Ντόρα
Την άνοιξη του 2009 ο διαγωνισμός για την πώληση της κρατικής Ολυμπιακής πήγαινε άδοξα προς το τέλος του. Οι νεοδημοκράτες, που βρίσκονταν στην κυβέρνηση με αρμόδιο υπουργό τον Κωστή Χατζηδάκη, μιλούσαν για τον κρυφό άσο του Κατάρ (όπως και σήμερα οι ΠΑΣΟΚοι με τον Παμπούκη), αλλά τελικά οι Άραβες την έκαναν με ελαφρά πηδηματάκια, και ο εθνικός αερομεταφορέας έμεινε χωρίς μνηστήρα. Κάπου εκεί, λοιπόν, εμφανίστηκε ο «φάντης μπαστούνι» (Βγενόπουλος) εκδηλώνοντας το ενδιαφέρον του.
Ο Βασιλάκης, που μέχρι τότε φρόντιζε απλώς και μόνο να τρώει (και με εσωτερική βοήθεια) τα μερίδια και τα δρομολόγια της δημόσιας Ολυμπιακής, θορυβήθηκε. Και βλέποντας έναν εσωτερικό (και υπολογίσιμο) αντίπαλο, ξαφνικά ενδιαφέρθηκε και αυτός για την εταιρεία. Οι δύο πλευρές συναντήθηκαν με πρωτοβουλία του Βγενόπουλου, μήπως βρουν μια κοινή λύση, αλλά αυτή δεν βρέθηκε. Οι κακές γλώσσες λένε ότι ο Βασιλάκης ζητούσε τα πάντα και ο Βγενόπουλος δεν έδινε τίποτε, οπότε τα δύο «Β» χωρίστηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα.
Το πρόβλημα για τον Βασιλάκη και την Aegean ήταν ότι ο Βγενόπουλος πήρε πολύ ζεστά την υπόθεση Ολυμπιακή. Κάτι όπως ο Κόκκαλης με τον Ολυμπιακό. Βλέπετε, το ιστορικό λογότυπο, όπως και η φανέλα, παίζουν πάντα ρόλο...
Έβαλε βαθιά το χέρι στην τσέπη και σε τέσσερις μήνες έστησε μια εταιρεία που λεγόταν Olympic, αλλά δεν είχε καμία σχέση με την παραπαίουσα, τότε, Ολυμπιακή. Κατάφερε να φέρει κοντά του όλα τα δυσαρεστημένα στελέχη της ομάδας Βασιλάκη (όπως τον Αντωνη Συμιγδαλά, τον τεχνικό διευθυντή Θάνο Πασχάλη και τον εμπορικό διευθυντή Σταύρο Δαλιάκα) και με τη βοήθεια ξένων συμβούλων, αλλά και στελεχών της παλιάς Ολυμπιακής, όπως ο Τάσος Μάης στον προγραμματισμό και την ανάπτυξη, δημιούργησαν μια εταιρεία ισάξια με αυτήν που ο Βασιλάκης και οι μέτοχοι της Aegean χρειάστηκαν σχεδόν 10 χρόνια για να φτιάξουν.
Και την 1η Οκτωβρίου, όταν η παλιά Ολυμπιακή πέρασε στην Ιστορία, η Olympic, με το συναισθηματικό σύνθημα «Η Ελλάδα ψηλά» και τη μουσική της Ρεμπούτσικα, ήταν εκεί με καινούργια αεροσκάφη, χαμογελαστά πληρώματα και πλέον χωρίς καθυστερήσεις. Η ομάδα του Βασιλάκη θορυβήθηκε ξανά, βλέποντας τον ανταγωνιστή να παίρνει πίσω τα μερίδια που είχαν χαθεί. Και τότε ξεκίνησε ο μεγάλος πόλεμος. Κάθε δρομολόγιο γινόταν αιτία διεκδίκησης και μάχης.
Σύντομα η ομάδα Βγενόπουλου πληροφορήθηκε για «χαριστικές», όπως έλεγε, διευκολύνσεις που είχαν γίνει προς την Aegean από το υπουργείο Εξωτερικών. Έβαλε στο σημάδι την τότε υπουργό Ντόρα Μπακογιάν-νη, συντοπίτισσα του Βασιλάκη, και με αφορμή την αύξηση των πτήσεων της Aegean προς την Κωνσταντινούπολη κήρυξε ανένδοτο με σύνθημα «Το πάρτι τέλειωσε». O Mr MIG και η υπουργός Εξωτερικών αντάλλαξαν μηνύσεις. Τα πράγματα θα έπαιρναν πολύ άσχημη τροπή, αν οι εκλογές που έφεραν το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία δεν έστρεφαν αλλού το ενδιαφέρον.
Και με το ΠΑΣΟΚ όμως ο Βγενόπουλος είχε κόντρες, αφού τον Δεκέμβριο του 2009 οι άγονες γραμμές και τα δρομολόγια διμερών συμφωνιών (αυτά που καθορίζει το ΥΠΕΞ προς Βαλκάνια και Αφρική) μοιράστηκαν εις βάρος της Ολυμπιακής, που όταν ήταν κρατική τα είχε όλα δικά της.
H Aegean πήρε αρκετά, ενώ πολλά άλλα δόθηκαν στους μικρούς παίκτες. Ο Ρέππας και ο Σηφουνάκης, ως αρμόδιοι υπουργοί Μεταφορών και Υποδομών, προστέθηκαν στον κατάλογο τον «εχθρών» του Βγενόπουλου.
Λίγους μήνες αργότερα οι μικρές εταιρείες φάνηκε ότι δεν μπορούσαν να είναι αξιόπιστες και η Ολυμπιακή πήρε πίσω τις περισσότερες άγονες γραμμές του εσωτερικού. Η μάχη όμως συνεχιζόταν.
Ο Βασιλάκης έριξε στον πόλεμο των εντυπώσεων 300.000 εισιτήρια με κόστος 5 ευρώ, για να εισπράξει την απάντηση του Βγενόπουλου με 500.000 εισιτήρια του 1 ευρώ. Το επιβατικό κοινό πίστεψε ότι θα ταξιδεύει τζάμπα, αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι εταιρείες δεν μπορούν να επιβιώσουν με δωρεάν εισιτήρια, όσο πλούσιοι κι αν είναι οι ιδιοκτήτες.
Το μορατόριουμ του Λασκαρίδη
Κάπου εκεί, στο γύρισμα του χρόνου, οι αδελφοί Λασκαρίδη, οι δεύτεροι σε όγκο μέτοχοι της Aegean, έρχονται σε ρόλο κυανόκρανου να σταματήσουν την αιμορραγία και να προτείνουν στους δύο μεγαλοϊδιοκτήτες να «τα βρουν» με μία συγχώνευση.
Οι αδελφοί Πάνος και Θανάσης Λασκαρίδης ως εφοπλιστές γνωρίζουν καλά τόσο τον Βγενόπουλο όσο και πολλά στελέχη της ομάδας επιρροής του, όπως τον πρόεδρο των εφοπλιστών Θόδωρο Βενιάμη και την Αγγελική Φράγκου. Εξηγούν ότι, όπως πάνε τα πράγματα, οι δύο εταιρείες θα αναγκαστούν να κλείσουν, και τελικά φέρνουν τα δύο «Β» στο τραπέζι των συνομιλιών. Κάπως έτσι έκλεισε και η συμφωνία για τη συγχώνευση. Οι Λασκαρίδηδες είχαν πολλούς λόγους για να μεσολαβήσουν. Ο πρώτος ήταν ότι η πτώση των μεγεθών της Aegean οδηγούσε σε συρρίκνωση και της αξία του δικού τους μετοχικού πακέτου. Ο δεύτερος ήταν ότι είχαν πικρή πείρα από τον συνέταιρό τους Θόδωρο Βασιλάκη. Όταν το 2007-8 είχαν κλείσει ντιλ για την πώληση της Aegean σε ξένα funds, ο Βασιλάκης υπαναχώρησε την τελευταία στιγμή. Έτσι το πακέτο που θα κέρδιζαν, δεν έγινε, και μετά η μετοχή της Αεροπορίας Αιγαίου υποχώρησε από την κρίση τόσο πολύ, ώστε δεν είχε σημασία πόσο θα πουλιόταν... Κι αυτό το χρέωσαν (βαριά) στην οικογένεια των Κρητικών.
Τι προέβλεπε η συμφωνία
Tο 100% του μετοχικού κεφαλαίου των τριών εταιρειών της Olympic (Air, Handling και Engineering) αποτιμήθηκε σε 210 εκατ. ευρώ μετά την ολοκλήρωση προγραμματισμένης αύξησης μετοχικού κεφαλαίου 97,5 εκατ. ευρώ από τη MIG. Από αυτά, 48,5 εκατ. ευρώ θα δίνονταν από την Aegean στη MIG σε μετρητά, ενώ με το υπόλοιπο ποσό η MIG θα κάλυπτε την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Αegean με μετρητά (με τιμή διάθεσης 6,2 ευρώ ανά μετοχή). Έτσι, μετά την ολοκλήρωση της αύξησης, η συμμετοχή της MIG στο μετοχικό κεφάλαιο της εισηγμένης εταιρείας θα ήταν 26,6%, ισοδύναμη με αυτήν του ομίλου Βασιλάκη.
Λόγω της εμπλοκής τους στις διαπραγματεύσεις, οι αδελφοί Πάνος και Θανάσης Λασκαρίδης (που για την ιστορία εμπλέκονται στα αεροπορικά δρώμενα από την εποχή που είχαν αγοράσει την Cronus Airlines ) θα είχαν πιο ενεργό ρόλο και μεγαλύτερη συμμετοχή. Οι υπόλοιποι μέτοχοι της Aegean (Κωνσταντακόπουλος, Δαυίδ, Ιωάννου και Τράπεζα Πειραιώς), οι οποίοι είναι και μέλη του Δ.Σ. της, δεν ήταν συμβαλλόμενοι στη συμφωνία, αλλά ήταν εν γνώσει της διαπραγμάτευσης ότι θα έπαιρναν μικρότερα μερίδια.
Για τη νέα εταιρεία η συμφωνία έλεγε ότι πρόεδρος θα ήταν ο Θεόδωρος Βασιλάκης με εκτελεστικό αντιπρόεδρο τον Βγενόπουλο. Για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου προοριζόταν ο Ευτύχης Βασιλάκης και αργότερα οΔημήτρης Γερογιάννης.
Ο «εθνικός πρωταθλητής» στις αερομεταφορές θα ήταν μία εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο πάνω στη νομική οντότητα και το κέλυφος της Aegean, η οποία όμως θα χρησιμοποιούσε το όνομα και τα σήματα της Olympic, ενώ θα είχε θυγατρικές την Olympic Handling (Επίγεια Εξυπηρέτηση) και την Olympic Engineering (Τεχνική Βάση).
Φθηνότερα εισιτήρια
Σήμερα, με την απόφαση Αλμούνια να αναμένεται, αλλά να είναι προεξοφλημένη από τους δύο μεγάλους παίκτες, Olympic και Aegean σχεδιάζουν πάλι από την αρχή. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Olympic θα δώσει έμφαση στο εσωτερικό, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, με επιλεγμένους προορισμούς της Ευρώπης (όπως το Λονδίνο, η Βιέννη και το Παρίσι), με την Aegean να ρίχνει περισσότερο βάρος στο εξωτερικό και κυρίως τη Γερμανία, στην οποία δεν πετάει η Olympic.
Τα ελικοφόρα Q 400 είναι ιδεώδη για την Olympic στα περισσότερα δρομολόγια εσωτερικού και των Βαλκανίων, μια και το χαμηλό τους κόστος μπορεί να δώσει και φθηνότερα εισιτήρια, ενώ η Aegean, χάρη στη συνεργασία της με τη Star Alliance , μπορεί να δίνει δημοφιλείς προορισμούς τους εξωτερικού. Οι σχεδιασμοί δεν έχουν τελειώσει ακόμη, αν και τα επιτελεία εργάζονται πυρετωδώς.
Από τη Δευτέρα, πάντως, άρχισε πόλεμος προσφορών, με την Olympic να προσφέρει 40.000 θέσεις σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Για παράδειγμα, οι τιμές από Αθήνα προς όλους τους προορισμούς εσωτερικού ορίστηκαν σε 54 ευρώ, ενώ για την επιστροφή σε 35. Και, αντίστοιχα, από Αθήνα για το εξωτερικό, η τελική τιμή του εισιτηρίου απλής διαδρομής ξεκινάει από 69.
Αντέχουν οι εταιρείες;
Εδώ το πρώτο ερώτημα είναι πόσο αντέχουν οικονομικά οι όμιλοι και οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από τις εταιρείες. Η Aegean έχει σήμερα κεφαλαιοποίηση μόλις στα 150 εκατ. ευρώ, με την τιμή της μετοχής της μόλις πάνω από τα 2 ευρώ. Δηλαδή πολύ χαμηλότερα από τα 10 ευρώ του Ιουλίου του 2007. Επίσης, το 2010 έκλεισε με ζημιές (κοντά στα 9 εκατ. ευρώ) και πτώση της επιβατικής κίνησης, ενώ ο ίδιος ο Θόδωρος Βασιλάκης αναγκάστηκε το τελευταίο διάστημα να αγοράσει 150.000 μετοχές της εταιρείας για να τη στηρίξει.
Το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι οι άλλες μπίζνες του Βασιλάκη δεν «τρέχουν». Η άλλοτε τροφοδότης του ομίλου του, η εταιρεία αυτοκινήτων Autohellas, που διαχειρίζεται μεγάλους ενοικιαζόμενους στόλους αυτοκινήτων αλλά και τις αντιπροσωπείες των Saab και Seat, μαστίζεται από την κρίση και τις ακυρώσεις συμβολαίων από τις πολυεθνικές. Η κεφαλαιοποίησή της έπεσε στα 60 εκατ. ευρώ, και η τιμή της μετοχής στα 1,7 ευρώ από τα 6 που ήταν το 2007. Το πρόβλημα του Βασιλάκη είναι ότι δεν έχει τράπεζα, όπως ο Βγενόπουλος, ενώ σύντομα θα αντιμετωπίσει και το αυξανόμενο κόστος της αποπληρωμής των Airbus που έχει αγοράσει. Άλλωστε γι’ αυτό ακύρωσε (ανέβαλε, το είπαν τότε...) πέρυσι το φθινόπωρο την αγορά 4 αεροσκαφών που είχε αναγγείλει παλιότερα.
Στο αντίπαλό στρατόπεδο οι μετοχές της MIG και της τράπεζας Marfin που χρηματοδοτούν την Olympic έχουν πέσει σημαντικά, αλλά η τράπεζα (που στέκεται στο 1,6 δισ. ευρώ σε κεφαλαιοποίηση) ετοιμάζει αύξηση κεφαλαίου 1 δισ. ευρώ για να τη βγάλει από την κρίση.
Κι εδώ ο Βγενόπουλος είναι πιο αισιόδοξος, αφού ξέρει ότι στην κρίση «το ρευστό είναι βασιλιάς». Βέβαια ούτε το ρευστό του Βγενόπουλου είναι ατελείωτο. Ιδιαίτερα όταν η κρίση έχει πιέσει και τις άλλες εταιρείες του ομίλου του. Τόσο τα πλοία όσο και τα νοσοκομεία είναι στριμωγμένα, ενώ το επόμενο διάστημα ο Mr MIG θα αντιμετωπίσει την απόφαση της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη συγχώνευσης της Δέλτα με τη ΜΕΒΓΑΛ. Χωρίς να αγνοούνται βέβαια οι δυσαρεστημένοι μέτοχοι από την πορεία του ομίλου.
Συγκρίσιμες εταιρείες
Η Aegean και η Olympic είναι δύο συγκρίσιμες αεροπορικές εταιρείες.
◆ Η Aegean διαθέτει συνολικά 28 αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 22 είναι Airbus (18 A320 και 4 321), και άλλα 4 μεσαίων αποστάσεων RJ100, τα οποία σταδιακά αποσύρονται. Διαθέτει ακόμη 2 ATR72.
◆ Η Olympic διαθέτει 30, εκ των οποίων τα 14 Airbus (9 A320 και 5 A319) και 10 μεσαίων αποστάσεων Q400. Επίσης διαθέτει 5 Q100 και 1 ATR 42 μικρών αποστάσεων.
Για το 2010 οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το επιβατικό κοινό της Olympic θα φτάσει τα 4.500.000 άτομα με έμφαση στο εσωτερικό, ενώ της Aegean θα πλησιάσει τα 6.000.000 με έμφαση στο εξωτερικό.
Πηγή: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου