Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009

Ένας άγνωστος κόσμος κρυβόταν στις αβύσσους των ωκεανών


Διαφανή θαλάσσια αγγούρια με πλοκάμια, πρωτόγονα χταπόδια που θυμίζουν τον Ντάμπο το ελεφαντάκι, σκουλήκια που τρώνε πετρέλαιο και χιλιάδες άλλα πλάσματα που κατέγραψε η Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής αποδεικνύουν ότι η άβυσσος δεν είναι η έρημος που περίμεναν οι επιστήμονες.
Η διεθνής ερευνητική κοινοπραξία της Απογραφής δημοσίευσε έκθεση με τα 17.650 είδη -τα 5.600 άγνωστα μέχρι σήμερα- που βρέθηκαν σε βάθος άνω των 200 μέτρων, εκεί που το φως του ήλιου δεν φτάνει ποτέ.
Η τροφή σε αυτά τα βάθη σπανίζει και οι θαλάσσιοι βιολόγοι πίστευαν ότι κάτω από τη ζώνη του λυκόφωτος υπάρχει μόνο μια αχανής, υγρή έρημος.
«Η ποικιλότητα της ζωής σε μεγάλα βάθη είναι πολύ, πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε. Η άβυσσος δεν είναι πια μια μαύρη τρύπα» σχολίασε στο Reuters o Ρόμπερτ Κάρνεϊ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουιζιάννα, ένας από τους 2.000 επιστήμονες της Απογραφής που ξεκίνησε το 2000.
Τα περισσότερα από τα πλάσματα του σκότους τρέφονται με μικρά σωματίδια τροφής που κατεβαίνουν αργά από την επιφάνεια στο βυθό. Υπάρχουν μάλιστα σκουλήκια και άλλα είδη που ειδικεύονται να καταναλώνουν τα κουφάρια φαλαινών.
Ακόμα πιο εξωτικές είναι οι μορφές ζωής που ζουν γύρω από υδροθερμικά φρεάτια -πάνω από 170 είδη- ή μέσα σε υποβρύχια κοιτάσματα πετρελαίου και μεθανίου. Σχεδόν σε πλήρη απομόνωση από τον υπόλοιπο πλανήτη, τα οικοσυστήματα αυτά δεν τροφοδοτούνται από την ενέργεια του ήλιου, αλλά από χημική ενέργεια.

Δύο από τα πιο περίεργα είδη που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής στην Απογραφή είναι το πτερυγιωτό, πρωτόγονο χταπόδι «Ντάμπο», με μήκος έως και δύο μέτρα (ένθετη αριστερά), και τα διαφανή, λεπτεπίλεπτα σιφωνοφόρα, αποικίες μικροοργανισμών που φτάνουν σε μήκος τα δεκάδες μέτρα.
Πολλά ακόμα εξωτικά πλάσματα αναμένεται να προστεθούν στη λίστα των 230.000 γνωστών θαλάσσιων οργανισμών μέχρι την ολοκλήρωση της Απογραφής τον Οκτώβριο του 2010.
Πηγή: in.gr

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009

Οι γάιδαροι της Ελλάδας τραβούν την κατηφόρα

Μπορεί να ζήσει μέχρι και πενήντα χρόνια, γνώρισε στο πέρασμα των αιώνων στιγμές δόξας και μη και αποτέλεσε σημάδι μεγαλοπρέπειας για βασιλείς και θεούς στους πολιτισμούς της ανατολής. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα υπήρξε συνοδοιπόρος του ανθρώπου και χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα ανθρώπινων σχέσεων και χαρακτήρων. Ο λόγος για το γάιδαρο, που αποτελεί ένα από τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των μελών του Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Πρόκειται για ένα ζωικό είδος που, όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ, Γιώργος Αρσένος, έχει μελετηθεί ελάχιστα και μάλιστα έχει πλήρως παραμεληθεί στη χώρα μας.
Ο όνος, γομάρι, γαϊδούρι ή απλά ο κοινός γάιδαρος (Equus asinus) παρουσιάζει συρρίκνωση στον πληθυσμό του. Χαρακτηριστικό είναι πως από τα 508.000 που υπήρχαν στην Ελλάδα το 1950, το 1995 μειώθηκαν σε 95.000 ενώ σήμερα (στοιχεία για το έτος 2008) υπάρχουν λιγότερα από 16.000.
Δυστυχώς, διευκρινίζει ο καθηγητής, είναι αδιευκρίνιστες οι ακριβείς συνθήκες που οδηγούν στη μείωση αυτή, καθώς και σε ποιες φυλές ανήκουν τα εναπομείναντα ζώα. Σήμερα, λέει, οι όνοι που εκτρέφονται στη χώρα μας, είναι ζώα τα οποία δημιουργήθηκαν έπειτα από συνδυασμό επιλογής και ανεξέλεγκτων σχημάτων διασταύρωσης γεννητόρων που ανήκαν σε ξένες και ντόπιες φυλές. Επιπλέον, η μοναδική αναγνωρίσιμη ελληνική φυλή όνων, ο αρκαδικός όνος, ουδέποτε έχει μελετηθεί και είναι άγνωστο, αν υπάρχει ακόμα κάποιος πληθυσμός καθαρόαιμων ζώων.
Στην Ελλάδα, οι όνοι διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο στην πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη των διαφόρων περιοχών της χώρας μας, (ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα). Η συμβολή τους στην εξέλιξη της ελληνικής γεωργίας ήταν καθοριστική μέχρι την εισαγωγή των αγροτικών μηχανημάτων, οπότε τα γαϊδούρια απαξιώθηκαν. Αντίθετα, περίοπτη υπήρξε ανέκαθεν η θέση του γαϊδάρου στην ελληνική παράδοση και λαογραφία.
Στην προελληνική εποχή της Αρκαδίας, ο γάιδαρος εμφανίζεται κυρίαρχος. Κεφαλή γάιδαρου είχε ο τυφώνας, τρομερό τέρας της μυθολογίας, ενώ ο Βάκχος και ο Ήφαιστος απεικονίζονται συχνά να ιππεύουν γαϊδούρια. Εκτός από τον Ήφαιστο και το Βάκχο, ο γάιδαρος θεωρούνταν επίσης ιερό ζώο της Εστίας και του Πριάπου και βρέθηκε σε αρκετές αγγειογραφίες και νομίσματα από ανασκαφές σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Σήμερα, οι γάιδαροι δίνουν το δικό τους αγώνα επιβίωσης. Αντιστέκονται μαζί με τους ηλικιωμένους ιδιοκτήτες τους, έχοντας βρει καταφύγιο κυρίως στα νησιά, όπου ακόμα είναι χρήσιμοι. Τείνουν πλέον να γίνουν τα απομεινάρια ενός πολιτισμού που χάνεται. Εντούτοις, αρκετοί «ονοκέφαλοι» κτηνοτρόφοι διατηρούν εκτροφές - καταφύγια με σεβαστό αριθμό γαϊδάρων σε αρκετές περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, αντιστεκόμενοι στον «ονειδισμό» της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.
Η διάσωση και διατήρηση των εγχώριων όνων καθώς και η αναγνώριση και καταγραφή των καθαρόαιμων φυλών αποτελεί στοίχημα για τους ερευνητές-μέλη ΔΕΠ του Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ.
Η έρευνά τους δεν αποτελεί «περί όνου σκιάς», γιατί οι όνοι δεν αποτελούν μόνο πολυτιμότατο γενετικό υλικό για την επιστημονική έρευνα, αλλά και ανεκτίμητη εθνική κληρονομιά από ιστορική και πολιτιστική άποψη.
Άλλωστε, ζώα αυτών των φυλών αποτελούν απόγονους των όνων που αναφέρονται στον Όμηρο, τον Πλούταρχο και σε άλλους αρχαίους συγγραφείς, ενώ απεικονίζονται σε παραστάσεις και ανάγλυφα ανασκαφών που συναντούμε σε όλους σχεδόν τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της χώρας.
Σήμερα, τείνει να γίνει ζώο συντροφιάς και αναπόσπαστο στοιχείο των αγροτουριστικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, στο εξωτερικό, εκτρέφεται για το γάλα του, το οποίο χρησιμοποιείται στη Φαρμακευτική και για την παρασκευή καλλυντικών. Το γάλα του γαϊδάρου αποτελεί πρόσφατα αντικείμενο ερευνητικής δραστηριότητας λόγω της ιδιαίτερης χημικής του σύνθεσης και των ευεργετικών επιδράσεων σε διάφορες παθήσεις.
Με τη δική μας ερευνητική προσπάθεια, τονίζει ο κ. Αρσένος, η οποία πραγματοποιείται με αργούς ρυθμούς, λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων, θα δοθεί η δυνατότητα να γίνει μια λεπτομερής καταγραφή του πληθυσμού και των συνθηκών εκτροφής των όνων. Για πρώτη, επίσης, φορά γίνεται προσπάθεια να μελετηθούν οι εγχώριες φυλές όνων και να γίνει ταυτοποίηση, με παράλληλη διερεύνηση της γενετική σύνθεσής τους.
Θα δοθεί η δυνατότητα να εξεταστεί η δυνατότητα διατήρησής τους και να αναδειχθεί η χρησιμότητα και ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι όνοι σε αγροτουριστικές επιχειρήσεις. Θα προσδιοριστούν, επίσης, οι αιτίες που οδηγούν στην ραγδαία μείωση του πληθυσμού τους.
Συγκεκριμένα, η ερευνητική προσπάθεια που γίνεται από μέλη ΔΕΠ της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ έχει συγκεκριμένους στόχους: Να αναγνωριστούν και να καταγραφούν οι συνθήκες εκτροφής, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι όνοι στη χώρα μας και να αναδειχθεί ο ρόλος τους στον πολιτισμό και την ελληνική παράδοση. Επίσης, να γίνει φαινοτυπική και γενοτυπική ταυτοποίηση των εγχώριων φυλών όνων ώστε να καθοριστούν τα πρότυπα κάθε φυλής.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στο γενετικό υλικό των εγχώριων απώτερος στόχος είναι να γίνει συνδυασμός με τα δεδομένα άλλων χωρών ώστε να προσδιορισθεί η καταγωγή και η εξελικτική πορεία των όνων των μεσογειακών χωρών, αλλά και να δημιουργηθεί μια τράπεζα γενετικού υλικού των εγχώριων φυλών όνων.
Μέχρι σήμερα (Νοέμβριος 2009) έχουν εξεταστεί και έχουν γίνει σωματομετρήσεις σε 238 ζώα από διάφορες περιοχές της χώρας. Επιπλέον, από όλα τα ζώα λήφθηκαν δείγματα αίματος, τριχών και κοπράνων, ενώ δείγματα γάλακτος πάρθηκαν από μία εκτροφή όπου τα θηλυκά αρμέγονταν. Από τα δείγματα αίματος που συλλέχθηκαν έγινε επιλογή 50 αντιπροσωπευτικών δειγμάτων (κυρίως από αρσενικά), τα οποία στάλθηκαν σε ειδικό εργαστήριο του εξωτερικού για ανάλυση DNA.
Η έρευνα προβλέπεται να ολοκληρωθεί όταν συλλεχθούν δείγματα από το περίπου 5% του πληθυσμού των εκτρεφόμενων όνων στη χώρα μας.
Πηγή: in.gr

Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009

Αρχαίο σεξ αθάνατο


Πόρνες και παιδεραστές. Φαλλοί με φτερά και ραβασάκια χαραγμένα σε πηλό. Κτηνοβασίες και γιατροί που επιχειρούν να λυτρώσουν τους πάσχοντες από πριαπισμό (παρατεταμένη επώδυνη στύση). Δίνουν όλοι τους ραντεβού σε έναν μήνα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε μια τολμηρή και αποκαλυπτική έκθεση που έχει ως θέμα της τον χρυσόφτερο θεό και ακαταμάχητο δαίμονα με τον οποίο ασχολείται η ανθρωπότητα από τη γέννησή της ώς τις μέρες μας: τον έρωτα. Και μπορεί ο γιος της Αφροδίτης (κατά τη μυθολογία, διότι κατά τον Σωκράτη ήταν γιος της Πενίας, και του Πόρου, ήτοι της εφευρετικότητας) να μην έχει ηλικία. Τα 280 όμως γλυπτά, ανάγλυφα, αγγεία, ειδώλια, λυχνάρια, κοσμήματα- ορισμένα με υπογραφές διάσημων γλυπτών και αγγειογράφων της αρχαιότητας- που προέρχονται από 46 αρχαιολογικά μουσεία της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιταλίας και της Γαλλίας (μεταξύ άλλων και του Λούβρου) θα αποκαλύψουν τις αμέτρητες όψεις του από τον 6ο αι. π.Χ. έως τον 4ο αι. μ.Χ. μέσα από εννέα ενότητες (επιμέλεια: καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης και Γιώργος Τασούλας). Άτακτος και ανυπάκουος- γι΄ αυτό και η Αφροδίτη απεικονίζεται συχνά να τον χτυπά με το σανδάλι της- ο Έρωτας εμφανίζεται αθώος να θηλάζει. Έτοιμος με τα βέλη του να χτυπήσει θνητούς και θεούς (από τους αγαπημένους στόχους του ο Δίας), παρών στους γάμους στεφανώνει τους νεόνυμφους (κι ας ήταν σπάνιοι οι γάμοι από έρωτα), ικανός να μεταμορφώσει σε μουσικούς και ποιητές τους άμουσους, αθλητής (τελούνταν αγώνες προς τιμήν του), φιλόσοφος, αφού είναι ένας δαίμων ανικανοποίητος που επιδιώκει να αποκτήσει την ομορφιά και να κατακτήσει τη σοφία. Παρών και στους τάφους, καθώς αποτελούσε αλληγορική αναπαράσταση του ύπνου και του θανάτου.
Ακατάλληλη για ανηλίκους όμως είναι μία από τις βασικότερες ιδιότητές του, την οποία θα ανακαλύψουν όσοι φτάσουν έως τον δεύτερο όροφο του μουσείου, που θα μεταμορφωθεί σε δωμάτιο πορνείου. Εκεί η είσοδος θα επιτρέπεται μόνο σε άνω των 16 ετών, καθώς «ορισμένα από τα εκθέματα ενδέχεται να θεωρηθούν απαγορευμένα», λένε οι υπεύθυνοι του μουσείου.
Τι μπορεί όμως να σοκάρει; Οι φαλλοί που τοποθετούνταν ακόμη και στις οροφές των σπιτιών για να διώξουν το κακό. Τα ερωτικά συμπλέγματα γυναικών με γάιδαρο (κτηνοβασία). Οι σκηνές παιδεραστίας- θεσμός νομικά επιτρεπτός που αφορούσε νέους από 12 έως 17 ετών και αποσκοπούσε σε προσφορά ενός προτύπου: είχε δηλαδή παιδαγωγικό χαρακτήρα. Και ομοφυλοφιλικές σκηνές που ανθούν στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., αλλά η αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό (πτώση του τυράννου Πεισίστρατου, άνοδος δημοκρατίας) προκαλεί λαϊκή αντίδραση ενάντια στα ήθη της ανώτερης τάξης και εξαφάνιση των σκηνών αυτών ώς το 475 π.Χ.
Πέρα όμως από τον αγοραίο ή τον φιλοσοφικό, θα υπάρξει και στάση στον έρωτα που άλλαξε τον ρου της Ιστορίας. Απόδειξη, ότι η ερωτική παρενόχληση του νεαρού Αρμόδιου από τον τύραννο Ίππαρχο, γιο του Πεισίστρατου, αποτέλεσε την αφορμή για τη δολοφονία του τυράννου από τον Αρμόδιο και τον εραστή του, τον Αριστογείτονα, και την κατάλυση της τυραννίας. Μνεία θα υπάρχει και για τον έρωτα που σήμανε την αλλαγή της διακυβέρνησης του αρχαίου κόσμου τον 1ο αι. π.Χ., εκείνον της Κλεοπάτρας που συνδέθηκε ερωτικά με δύο από τους ισχυρότερους άνδρες της εποχής της: τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Μάρκο Αντώνιο.
Η έκθεση «Έρως: από τη Θεογονία του Ησιόδου στην ύστερη Αρχαιότητα» θα εγκαινιαστεί στα μέσα Δεκεμβρίου 2009 στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Μέγαρο Σταθάτου, Ηροδότου 1) και θα διαρκέσει έως τον Απρίλιο 2010.
Μίλα μου βρώμικα!
Πόρνη: προέρχεται από το ρήμα πέρνημι που σημαίνει πουλώ.
Δεικτηριάδες: δακτυλοδεικτούμενες πόρνες που εργάζονταν σε φτηνούς οίκους ανοχής
Λεωφόροι: φθηνές πόρνες που ψάρευαν πελάτες στον δρόμο
Χαμαίτυπαι: πόρνες που συνευρίσκονταν κάτω, στο έδαφος
Εταίρες: οι πιο ακριβοπληρωμένες που συμμετείχαν ακόμη και σε φιλοσοφικές συζητήσεις Ιερόδουλες: σκλάβες και ιέρειες που εκδίδονταν στους επισκέπτες των ναών
Πορνοβοσκός: διευθυντής πορνείου
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2009

Ένας νέος ωκεανός γεννιέται στη μέση της Αιθιοπίας


Η ξαφνική εμφάνιση μιας γιγάντιας τάφρου το 2005 στην Αιθιοπία, εκεί όπου οι υποκείμενες τεκτονικές πλάκες απομακρύνονται η μία από την άλλη, σηματοδότησε την αρχή της γέννησης ενός νέου ωκεανού, επιβεβαιώνει διεθνής ομάδα γεωλόγων.
Στις 26 Σεπτέμβριου του 2005, έπειτα από μέρες σεισμικών δονήσεων, το ηφαίστειο Νταμπάχου στην έρημο της κεντρο-δυτικής Αιθιοπίας εξερράγη για πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία. Μέσα στις επόμενες λίγες ημέρες, το μάγμα που ανέβηκε μέχρι την επιφάνεια δημιούργησε μια νέα τάφρο προς τα νότια, σαν να άνοιγε φερμουάρ. Το ρήγμα, μέσου πλάτους επτά μέτρων, επεκτάθηκε σε μήκος 80 χιλιομέτρων.
Εξαρχής, οι γεωλόγοι υποψιάστηκαν ότι το ρήγμα θα συνεχίσει να διευρύνεται μέχρι να δημιουργήσει μια νέα θάλασσα -στο μακρινό μέλλον, η Αιθιοπία και το γειτονικό Τζιμπούτι θα μετατραπούν σε νησί.
Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι η σεισμική δραστηριότητα ανάμεσα στην Αφρικανική και την Αραβική τεκτονική πλάκα, στην ίδια περιοχή, γέννησε στο παρελθόν και την Ερυθρά Θάλασσα, η οποία πιστεύεται ότι κάποτε θα γίνει ένα με το νέο ωκεανό.
Έπειτα από χρόνια μελετών και συνεχών μετρήσεων της σεισμικής δραστηριότητας, οι επιστήμονες βεβαιώθηκαν ότι ο μηχανισμός που γέννησε τη νέα είναι ίδιος με τη διαδικασία που δημιουργεί τις λεκάνες των ωκεανών, όταν οι υποθαλάσσιες τεκτονικές πλάκες αποκλίνουν και αφήνουν μια νέα λωρίδα πυθμένα να στερεοποιηθεί ανάμεσά τους.
«Το ζητούμενο αυτής της μελέτης ήταν να μάθουμε κατά πόσο αυτό που συμβαίνει στην Αιθιοπία μοιάζει με αυτό που συμβαίνει στον πυθμένα των ωκεανών, όπου είναι σχεδόν αδύνατο να φτάσουμε» εξηγεί η Σίντι Έμπινγκερ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ρόσεστερ και μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Γνωρίζαμε ότι, αν μπορούσαμε να επιβεβαιώσουμε ότι αυτό ισχύει, η Αιθιοπία θα ήταν ουσιαστικά ένα μοναδικό εργαστήριο για τη μελέτη της μεσοωκεάνιας ράχης», δηλαδή της οροσειράς που περικλείει τη μεσοωκεάνια τάφρο.
«Οι ράχες στον πυθμένα αποτελούνται από τμήματα, το καθένα από τα οποία μπορεί να έχει μήκος εκατοντάδων μιλίων. Χάρη σε αυτή τη μελέτη, γνωρίζουμε πλέον ότι καθένα από αυτά τα τμήματα μπορεί να ανοίξει σε διάστημα λίγων ημερών», επισημαίνει.
Η πρωτοποριακή μελέτη δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters.
Πηγή: in.gr